Naam en historie

De naam ‘de Giechelaar’ komt uit de schoenindustrie waarmee ook
Loon op Zand lange tijd verbonden was als deel van de Langstraat.

In de zeventiende eeuw begon deze industrie vanuit een bijverdienste voor de
veeboeren, voornamelijk in de wintermaanden als het vee op stal stond.
Vanuit deze huisvlijt ontstond een ambacht en via looierijen ontstonden later schoenmakerijen.

De binding tussen baas en knecht was in die tijd erg streng en de lonen
lagen  laag.
Een knecht mocht voor niemand anders werken dan voor zijn eigen baas.
Als een knecht dat toch deed en de patroon merkte dat, dan volgde onmiddellijk ontslag, wat armoede betekende.
Maar om het karige loon aan te kunnen vullen maakten veel knechten noodgedwongen toch schoenen voor anderen. Deze stiekeme schoenen noemde men ‘giechelaars’.

Giechelaars schilderij. Knipsel
schilderij ‘Giechelaars, gemaakt en geschonken door Mariëtte Veldman

In de achtertuin vindt u Nationaal Park De Loonse en Drunense Duinen, onderdeel van Van Gogh NP. Voor de oorsprong van ‘onze’ trots moeten we terug naar de derde eeuw.
Het land was toen bebost met els, iep en eik en de Maas was nog een kleine rivier.
De mensen, die vooral aan de oevers woonden, leefden van de jacht en de landbouw.
Akkers ontstonden door ontbossing. Door het zeeklimaat en uitputting van de grond door intensieve akkerbouw werden later zandverstuivingen veroorzaakt.
Het zand werd gebruikt om de hoeven te beschermen tegen het water.
Na eeuwen zijn de Loonse en Drunense duinen ontstaan.
Sinds 2002 is het een Nationaal Park.
Stichting Natuurmonumenten schrijft:
“Je zou het niet verwachten, een woestijn in Nederland, maar vol leven”.
Kom fietsen, paardrijden of wandelen door uitgestrekte bossen en zandheuvels.
U bent van harte welkom in de Brabantse Sahara.

De gemeente Loon op Zand, vroeger veelal Venloon geheten,
is in de twaalfde eeuw gesticht.
Ook het gebied Efteling stamt uit deze tijd.
De naam Venloon duidt op de nabijheid van vennen en veengronden.

Door hevige zandverstuivingen in de veertiende eeuw moest het dorp in westelijke richting worden verplaatst.
In die tijd is ook begonnen met de bouw van de thans nog bestaande kerk en toren en het Witte Kasteel in Loon op Zand.
De heemkundekring schrijft dat het kasteel in de loop van zijn bestaan onderdak heeft geboden aan tal van hoge gasten, waaronder keizer Karel V.

loonopzand.jpg

Het oude grachtensysteem is grotendeels intact gebleven.
Als historische buitenplaats Loon op Zand is dit kasteelgebied sinds 2002 een rijksmonument.
Ondanks geleidelijke aanpassingen en verdichting van de bebouwing in zeshonderd jaar is het karakter van het kasteeldomein met kasteel en straatdorp feitelijk niet veranderd.